01 Dec 6 μύθοι για την διατροφή στον διαβήτη
Tα ποσοστά της εμφάνισης του διαβήτη ολοένα και αυξάνονται στην χώρα μας τα τελευταία χρόνια. Έχουν γραφτεί πολλά και έχουν ακουστεί ακόμα περισσότερα κατά καιρούς για τη σωστή διατροφική προσέγγιση που πρέπει να ακολουθεί ένα άτομο με αυτή τη νόσο.
Αυτό έχει δημιουργήσει μεγάλη σύγχυση αφού πολλά από αυτά που γράφονται και ακούγονται είναι μύθοι που εξακολουθούν να εφαρμόζονται λανθασμένα ακόμα και σήμερα.
Μύθος 1: Τα άτομα με διαβήτη δεν μπορούν να καταναλώνουν υδατάνθρακες όπως ψωμί, ρύζι, μακαρόνια!
Αποτελεί τον πιο διαδεδομένο μύθο όπου ακόμα και σήμερα πολλοί φοβούνται να καταναλώσουν τα συγκεκριμένα τρόφιμα.
Η σύγχρονη επιστήμη έχει κάνει μια στροφή όσον αφορά τις διατροφικές συστάσεις που ισχύουν στα άτομα με διαβήτη.
Παλιότερα μιλούσαμε για μια στερητική διατροφή που απαγορευόντουσαν οι υδατάνθρακες δηλαδή τα φρούτα, τα αμυλούχα φαγητά όπως το ρύζι, τα μακαρόνια, οι πατάτες ενώ σήμερα μιλάμε για μια πιο ελεύθερη και υγιεινή διατροφή. Αυτό που είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζει το άτομο με διαβήτη όσον αφορά τους υδατάνθρακες είναι πως να τους μοιράζει κατα τη διάρκεια της ημέρας, ώστε να μην συγκεντρώνονται μεγάλες ποσότητες σε ένα γεύμα και έχουμε αύξηση του μεταγευματικού σακχάρου- του σακχάρου μετά το γεύμα.
Επίσης καλό είναι τα τρόφιμα αυτά να είναι όσο το δυνατόν στη λιγότερο επεξεργασμένη τους μορφή δηλαδή να καταναλώνεται ψωμί ολικής άλεσης, καστανό ρύζι ή μακαρόνια ολικής άλεσης και όχι επεξεργασμένους υδατάνθρακες όπως τα άσπρα μακαρόνια ή ψωμί για την καλύτερη ρύθμιση του σακχάρου.
Μύθος 2: Η κατανάλωση της ζάχαρης μπορεί να προκαλέσει διαβήτη!
Σύμφωνα με μελέτες και με όλους τους επιστημονικούς οργανισμούς δεν υπάρχει άμεση συσχέτιση που να δείχνει ότι τρώγοντας μεγάλη ποσότητα ζάχαρης και γλυκά μπορεί από μόνο του να προκαλέσει διαβήτη. Υπάρχουν γενετικοί και προδιαθεσικοί παράγοντες που ενοχοποιούνται για την εμφάνιση της νόσου.
Από την άλλη μεριά μπορεί να συνδέεται έμμεσα. Η αυξημένη κατανάλωση ζάχαρης μέσα από τη συχνή κατανάλωση γλυκών και αναψυκτικών μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση βάρους και στην παχυσαρκία που είναι ένας ισχυρότατος προδιαθεσικός παράγοντας για την εμφάνιση του διαβήτη.
Άρα ναι μεν δεν υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που ενοχοποιούν άμεσα την ζάχαρη για την εμφάνιση του διαβήτη καλό είναι παρόλα’ αυτά να καταναλώνεται με μέτρο.
Μύθος 3: Τα άτομα με διαβήτη δεν μπορούν να καταναλώσουν γλυκά!
Αυτός είναι άλλος ένας μύθος. Το γλυκό δεν απαγορεύεται σε ένα άτομο με διαβήτη όμως όπως ισχύει για όλους μας είναι μια πολυτέλεια που καλό είναι να το απολαμβάνουμε περιστασιακά και σε μικρές ποσότητες. Πολύ σημαντικό είναι η σωστή εκπαίδευση ούτως ώστε να γνωρίζει το άτομο σε τι ποσότητες μπορεί να το καταναλώνει και πως μπορεί να το εντάξει στο διαιτολόγιό του.
Μύθος 4: Δεν επιτρέπεται η κατανάλωση φρούτων σε άτομα με διαβήτη εκτός του ξινόμηλου.
Αυτό αποτελεί έναν μεγάλο μύθο γιατί δεν υπάρχει κάποιος περιορισμός. Να απαγορεύονται δηλαδή κάποια φρούτα και να πρέπει να προτιμάμε κάποια άλλα. Το πιο σημαντικό από όλα είναι η ποσότητα των φρούτων και όχι τόσο το είδος του φρούτου. Καλό είναι ένα άτομο με διαβήτη όταν καταναλώνει κάποιο φρούτο να προσέξει 4 πράγματα.
1. Να μην καταναλώνονται μεγάλες ποσότητες μαζί. Καλό είναι δηλαδή να μοιράζονται ισόποσα τα φρούτα κατά τη διάρκεια της ημέρας και όχι σε ένα γεύμα.
2. Τα φρούτα να καταναλώνονται με τη φλούδα τους γιατί οι φυτικές ίνες που περιέχουν καθυστερούν την απορρόφηση του σακχάρου με αποτέλεσμα τη βελτίωση του σακχάρου μετά το γεύμα και τη μείωση της απορρόφησης των λιπών με αποτέλεσμα την μείωση των επιπέδων λίπους στο αίμα.
3. Λόγω του ότι κάποια φρούτα όπως η μπανάνα, τα σύκα ή τα αποξηραμένα φρούτα έχουν από τη φύση τους περισσότερα σάκχαρα καλό είναι να καταναλώνονται με μέτρο και να γνωρίζει το άτομο πώς να τα εντάσσει στο διαιτολόγιό του. Ακόμα και αυτά όμως δεν απαγορεύονται.
4. Και τέλος καλό είναι να δοθεί προσοχή στην ωριμότητα του φρούτου. Δηλαδή μια μπανάνα άγουρη έχει λιγότερα σάκχαρα από ότι μια πολύ ώριμη. Καλό είναι λοιπόν τα φρούτα να μην είναι πολύ ώριμα.
Μύθος 5: Oι ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες είναι επιβλαβείς για την υγεία
Οι γλυκαντικές ύλες είναι απολύτως ασφαλείς για κατανάλωση από όλον τον κόσμο, και φυσικά και από τα άτομα με διαβήτη. Υπάρχουν διάφορες γλυκαντικές ύλες στην αγορά όπως η ασπαρτάμη, η σουκραλόζη και η καινούρια γλυκαντική φυτικής προέλευσης η στέβια, οι οποίες δίνουν γλυκιά γεύση, δεν επηρεάζουν το σάκχαρο και δεν δίνουν θερμίδες. Δεν υπάρχει κανένας ενδοιασμός και καμία αμφιβολία από όλους τους οργανισμούς υγείας και τις διαβητολογικές εταιρίες παγκοσμίως. Έχουν περάσει από εκτενέστατους ελέγχους και πλέον έχει αποδειχθεί η ασφάλειά τους αρκεί να κρατούνται τα ασφαλή όρια. Για παράδειγμα στην ασπαρτάμη που έχει ενοχοποιηθεί πολύ κατά καιρούς, έχει μελετηθεί περισσότερο από κάθε άλλη γλυκαντική. Έχουν γίνει πάνω από 200 μελέτες οι οποίες έχουν αποδείξει την ασφάλεια της. Για παράδειγμα, το ανώτατο ασφαλές όριο στην περίπτωση της ασπαρτάμης για ένα άτομο 70 κιλών έχει αποδειχθεί ότι είναι η κατανάλωση 50 δισκίων την ημέρα ή 15 κουτάκια αναψυκτικού τύπου κόλα light, ποσότητα που κανείς δεν μπορεί να καταναλώσει.
Μύθος 6: Το άτομο με διαβήτη μπορεί να καταναλώσει σε ότι ποσότητες θέλει τα προϊόντα που έχουν την επισήμανση ότι είναι ‘ειδικά για διαβητικούς!
Υπάρχουν πολλά προϊόντα που κυκλοφορούν στην αγορά με την επισήμανση ‘Κατάλληλα για διαβητικούς’ ή ‘Ειδικά για διαβητικούς’. Πολλά από αυτά έχουν συνήθως αυξημένη περιεκτικότητα σε κορεσμένο λίπος, σε ζωικό λίπος δηλαδή που είναι επιβαρυντικό για την υγεία και η κατανάλωσή τους καλό είναι να γίνεται με μέτρο.
Επίσης αυτά τα προϊόντα επειδή έχουν την ταμπέλα “κατάλληλα για διαβητικούς” πολλές φορές υπερκαταναλώνονται και μπορεί να οδηγήσουν στην αύξηση του βάρους αφού τελικά μπορεί να περιέχουν περισσότερες θερμίδες και λιπαρά από τα συμβατικά προϊόντα.
Συνήθως σε αυτές τις τροφές αντικαθιστούν τη ζάχαρη με τη φρουκτόζη που από το 2002 η Αμερικάνικη Καρδιολογική Εταιρία την έχει απαγορεύσει γιατί η πρόσθετη φρουκτόζη που βρίσκεται σε διάφορα τρόφιμα και όχι αυτή που βρίσκεται φυσικά σε τροφές όπως είναι στα φρούτα έχει ενοχοποιηθεί για αύξηση των τριγλυκεριδίων και αύξηση της παχυσαρκίας.
Το μήνυμα που πρέπει να δοθεί δεν είναι τόσο η κατανάλωση ειδικών προϊόντων, όσο μια ισορροπημένη διατροφή που να περιέχει όλες τις ομάδες τροφίμων και περιστασιακά σε μικρές ποσότητες θα μπορεί να καταναλωθεί και κάποιο γλυκό χωρίς να χρειάζεται να είναι ‘ειδικό για διαβητικούς.