05 Mar Ασπίδα στον καρκίνο

Ο καρκίνος αποτελεί μια νόσο με ραγδαία αύξηση, που σε παγκόσμιο επίπεδο μετρά πάνω από 13 εκατομμύρια κρούσματα ετησίως και αποτελεί μία από τις σημαντικότερες αιτίες θανάτου.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο καρκίνος μπορεί να προληφθεί σε ποσοστό 30-40%. Πιο συγκεκριμένα, εκτός από την διακοπή καπνίσματος και την έγκαιρη διάγνωση, το 1/3 όλων των καρκίνων σχετίζεται άμεσα με την διατροφή, τη μειωμένη φυσική δραστηριότητα και την παχυσαρκία (WCRF, AICR;2007).

Τρώτε υγιεινά με έμφαση την κατανάλωση φυτικών τροφών

Ένας βασικός παράγοντας για την πρόληψη διάφορων μορφών καρκίνου από ότι φαίνεται από πολυάριθμες μελέτες είναι η ισορροπημένη διατροφή.
Μερικές βασικές διατροφικές συμβουλές είναι οι παρακάτω.

  1. Η υιοθέτηση μιας υγιεινής διατροφής ούτως ώστε να μπορέσετε να διατηρήσετε ένα φυσιολογικό βάρος και να παρέχετε στον οργανισμό ποικιλία θρεπτικών συστατικών
    • Διαβάζετε ετικέτες τροφίμων και να έχετε υπόψιν σας ότι αυτά που αναγράφουν ‘χαμηλά λιπαρά’ ή ‘χωρίς λιπαρά’ δεν σημαίνουν απαραίτητα ότι δεν έχουν θερμίδες.
    • Να αποφεύγετε την υπερκατανάλωση των τροφίμων που είναι πλούσια σε θερμίδες και λιπαρά και φτωχά σε θρεπτικά συστατικά γιατί αυτά μπορούν να οδηγήσουν σε αυξημένο σωματικό βάρος και διατροφικές ελλείψεις, αυξάνοντας κατ’ επέκταση και τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
    • Πάντα να ακολουθείτε τον κανόνα της υγιεινής διατροφής που είναι η ποικιλία, η ισορροπία και το μέτρο.
  2. Να τρώτε δημητριακά ολικής άλεσης και όχι επεξεργασμένα δημητριακά
    • Να επιλέγετε ψωμί ή μακαρόνια ή δημητριακά ολικής άλεσης και όχι τα επεξεργασμένα και να προτιμάτε το καστανό ή το άγριο ρύζι.
    • Προσπαθήστε να περιορίσετε τους επεξεργασμένους υδατάνθρακες όπως γλυκίσματα, μπισκότα ή δημητριακά πρωινού που περιέχουν πολύ ζάχαρη ή άλλα τρόφιμα πλούσια σε ζάχαρη.
  3. Αυξήστε τις τροφές φυτικής προέλευσης που χαρακτηρίζουν το πρότυπο μεσογειακής διατροφής
    Σύμφωνα με μελέτη που έγινε στην χώρα μας μόνο το 10% του ελληνικού πληθυσμού ακολουθούν το πρότυπο μεσογειακής διατροφής που έχει αποδειχθεί από πολυάριθμες μελέτες ότι προστατεύει από την εμφάνιση καρκίνου.

    • Να προσπαθήσετε να εντάξετε στη διατροφή σας περισσότερα φρούτα και λαχανικά, όσπρια και λαδερά, μέτρια κατανάλωση ανάλατων ξηρών καρπών που χαρακτηρίζουν την μεσογειακή διατροφή.
  4. Καταναλώστε τουλάχιστον 5 φρούτα και λαχανικά ημερησίως
    • Να καταναλώνετε φρούτα ή λαχανικά σε κάθε γεύμα ή σνακ.
    • Δώστε χρώμα στην διατροφή σας καταναλώνοντας ποικιλία φρούτων και λαχανικών που έχουν διαφορετικό χρώμα- υποδηλώνοντας διαφορετική σύσταση βιταμινών, απαραίτητη για τη θωράκιση υγείας του οργανισμού.
    • Να προτιμάτε ολόκληρα φρούτα και λαχανικά και αν καταναλώνετε χυμούς να είναι το δυνατότερο 100% φυσικοί.
    • Αποφεύγετε λιπαρές σως στα λαχανικά και προτιμήστε να προσθέτετε ελαιόλαδο.
    • Πάντα να τρώτε φρούτα και λαχανικά εποχής.
    • Πλένετε πολύ καλά πριν την κατανάλωση τα φρούτα και τα λαχανικά με ξύδι ειδικά στην περιοχή από το κοτσάνι που εκεί συγκεντρώνονται περισσότερο τα φυτοφάρμακα.
  5. Περιορίστε την κατανάλωση επεξεργαμένου κρέατος και κόκκινου κρέατος
    • Περιορίστε την κατανάλωση επεξεργασμένου κρέατος όπως τα αλλαντικά, το μπέικον και τα λουκάνικα.
    • Να προτιμάτε μεγαλύτερη κατανάλωση εβδομαδιαίως ψαριών, κοτόπουλου ή οσπρίων.
    • Εαν τρώτε κόκκινο κρέας να διαλέγετε άπαχα κομμάτια όπως είναι το τρανς, το ποντίκι ή το κιλότο.
    • Προσπαθήστε να περιορίσετε την κατανάλωση κρέατος μόνο σε μια φορά εβδομαδιαίως.
    • Προτιμήστε το βράσιμο ή το ψήσιμο στον φούρνο παρά το τηγάνισμα ή το ψήσιμο στα κάρβουνα ή στη σχάρα γιατί στις πολύ υψηλές θερμοκρασίες το κρέας παράγει κάποιες ουσίες- ετεροκυκλικές αμίνες- που είναι επιβαρυντικές για την υγεία.
    • Εάν επιλέξετε περιστασιακά το ψήσιμο στα κάρβουνα ή τη σχάρα να μαρινάρετε καλά το κρέας πριν το μαγείρεμα με ελαιόλαδο και λεμόνι γιατί προστατεύει το κρέας από τη δημιουργία αυτών των βλαβερών ουσιών
  6. Περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ
    Μελέτες έχουν δείξει ότι η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού, του παχέος εντέρου, του στόματος, του οισοφάγου, του στομάχου και του ήπατος. Οι συστάσεις από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για ένα άτομο με φυσιολογικό βάρος είναι η κατανάλωση αλκοόλ μέχρι 1 μερίδα ημερησίως για τις γυναίκες και το πολύ 2 μερίδες για τους άντρες.

    • 1 μερίδα αλκοολούχο ποτό= 1 ποτήρι κρασί (150ml) ή 1 μικρό κουτάκι μπύρα (330ml) ή 1 λικέρ (90ml) ή μια μεζούρα από άλλα αλκοολούχα ποτά όπως ουίσκι, βότκα ή μπράντι (45ml).
  7. Αποφύγετε την αλόγιστη λήψη συμπληρωμάτων διατροφής
    Υπάρχουν πολλές μελέτες που έχουν βρει ότι η υπερπρόσληψη βιταμινών και αντιοξειδωτικών μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της εμφάνισης διάφορων μορφών καρκίνου. Για παράδειγμα σε μια πρόσφατη μελέτη η λήψη συμπληρώματος β-καροτενίου από καπνιστές, αντί να δράσει προστατευτικά, οδήγησε σε αύξηση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα. Αυτό έχει αποδειχθεί και για άλλα συμπληρώματα που με την υπερκατανάλωσή τους αντί να μειώσουν, αύξησαν τις πιθανότητες διάφορων μορφών καρκίνου.Αξίζει να σημειωθεί και είναι ξεκάθαρο πλέον από την επιστημονική κοινότητα ότι οι βιταμίνες και τα ιχνοστοιχεία απορροφώνται και αφομοιώνονται καλύτερα από τον οργανισμό όταν λαμβάνονται μέσω της τροφής.

    Επιπρόσθετα, έχει βρεθεί ότι ένα σύνολο συστατικών που υπάρχουν στις τροφές δρουν συνεργαστικά μεταξύ τους δηλαδή ‘συνεργάζονται’ τα συστατικά ενός τροφίμου και αυτό είναι που κάνει ένα τρόφιμο να έχει ευεργετικές ιδιότητες και όχι ένα συγκεκριμένο ‘μαγικό’ συστατικό.

    Σύμφωνα λοιπόν με την Αμερικάνικη Αντικαρκινική Εταιρία, αν ακολουθείτε μια ισορροπημένη διατροφή, τότε δε χρειάζεται να πάρετε κανένα συμπλήρωμα διατροφής εκτός εάν σας το έχει χορηγήσει ο γιατρός σας.

Πηγή: Αμερικάνικη Αντικαρκινική εταιρία (ACS), 2007